Najważniejszym elementem centrali wentylacyjnej jest wymiennik ciepła, to on odpowiada za niemieszanie się mas powietrza nawiewanego i wywiewanego i przekazywanie energii ze zużytego do świeżego powietrza. Decydując się na wentylację mechaniczną, warto więc wiedzieć jaki wymiennik wybrać, by zapewnić sobie najbardziej efektywną wymianę powietrza. Dziś spróbujemy przybliżyć wszystkie rodzaje i podpowiemy, jak znaleźć najlepszy do swojego domu.
Stopień odzysku ciepła – czyli najważniejszy parametr, na który zwraca się uwagę
Bez wątpienia wymienniki ciepła powinny zapewniać jak największy odzysk energii cieplnej z powietrza wywiewanego z pomieszczeń. Kluczowe znaczenie ma tu budowa wymiennika i jego szczelność, konieczność zastosowania dodatkowych nagrzewnic czy też większej mocy wentylatorów. Najlepsze parametry odzysku ciepła można uzyskać decydując się na rekuperator z wymiennikiem spiralnym. W tym przypadku sięga on nawet 92%. Nieco mniejszy, ale także imponujący wynik uzyska się decydując się na rekuperator z wymiennikiem przeciwprądowym – powyżej 80%. Konstrukcja wymiennika obrotowego pozwala na odzyskanie do 80% energii cieplnej z zużytego powietrza. Najmniej efektywny pod tym względem jest wymiennik krzyżowy, w przypadku którego można odzyskać do 60% ciepła.
Co to jest spręż rekuperatora i na co wpływa? O realnym odzysku ciepła słów kilka
Trzeba zaznaczyć, że siła z jaką powietrze jest pobierane i wtłaczane do kanałów wentylacyjnych, a także zasysane i odprowadzane na zewnątrz również ma wpływ na odzysk ciepła. Ów opór instalacji nazywany jest sprężem rekuperatora. Zbyt mały spręż powoduje, że zaburzony jest nawiew i wymiana powietrza, a zatem spada efektywność odzysku ciepła. Trzeba zaznaczyć, że na spręż może mieć wpływ rodzaj zastosowanych wentylatorów. Można zdecydować się na stałoprądowe, zapewniające płynną regulację lub zmiennoprądowe, w przypadku których fabrycznie ustawione są parametry przepływu powietrza na poszczególnych biegach. Cichą i bardziej efektywną pracę zapewniają te pierwsze. Dzięki nim można uzyskać tę samą ilość nawiewanego i wywiewanego powietrza, co jest niezbędne do sprawnego działania systemu rekuperacji. Zatem nie sam wymiennik, a połączone z nim elementy centrali wentylacyjnej mają wpływ na skuteczny odzysk ciepła. Do uzyskania odpowiednich parametrów odzysku ciepła potrzebna może być większa moc wentylatorów, a zatem większe zużycie prądu. W tym przypadku należy rozważyć, czy bardziej opłacalne nie będzie zastosowanie centrali o mniejszym współczynniku odzysku ciepła, ale za to też mniejszym zużyciu prądu. Tu oczywiście wiele zależy od konkretnego zapotrzebowania, ale również od zastosowanych dodatkowych systemów pozwalających na oszczędność na energii elektrycznej, czyli głównie paneli fotowoltaicznych. Przed wyborem rekuperatora z wymiennikiem ciepła należy obliczyć wartość spadków ciśnienia w domowej instalacji wentylacyjnej i na tej podstawie dobrać rekuperator o odpowiednim sprężu.
Emitowanie hałasu i awaryjność
Kolejnym ważnym aspektem przy wyborze wymiennika ciepła jest jego odporność na zamarzanie. W przypadku niektórych modeli szronienie występuje już przy temperaturze minus 5 stopni, co wymaga zastosowania nagrzewnic wstępnych i zmniejsza efektywność całego systemu, a przede wszystkim zwiększa koszty eksploatacji. Tak jest w przypadku krzyżowych wymienników ciepła, ale również tych obrotowych, a nawet przeciwprądowych. Jeśli chodzi o hałas to emitują go wymienniki, które posiadają ruchome elementy, a więc obrotowe. Trzeba także zwrócić uwagę na budowę. Ponieważ elementy metalowe cały czas pracują i powodują z czasem zwiększenie się hałasu. Warto podkreślić, że występowanie części ruchomych w wymiennikach ciepła sprzyja również częstszym awariom, dlatego warto wybierać te, które ich nie posiadają. Są to wymienniki krzyżowe, przeciwprądowe lub spiralne. Te ostatnie są najmniej awaryjne i najbardziej odporne na szronienie.
Szczelność konstrukcji, czyli przenikanie zapachów, a także strumieni powietrza
Trzeba zwrócić baczną uwagę na szczelność konstrukcji wymiennika. Odpowiednie komponenty użyte do budowy ścianek, a także rodzaj izolacji sprawiają, że może być ona na najwyższym poziomie. Warto tu podkreślić, że w przypadku spiralnych wymienników ciepła sięga ona nawet 99,7%. Pewną przeszkodą może być duży gabaryt, ale odpowiedni projekt może pozwolić na jego zastosowanie w nowo powstającym budynku, jak również zaadaptowanie go do już istniejącego. Szczelność konstrukcji wymiennika sprawia, że nie tylko zużyte powietrze nie miesza się ze świeżym, ale również nie przenikają zapachy.